Jesteśmy dziś świadkami i uczestnikami wielkiej zmiany, którą już w 2017 roku sygnalizował McKinsey Global Institute, omawiając wyniki badania przeprowadzonego w 46 krajach wśród przedstawicieli 800 zawodów. Wtedy przewidywano, że do 2030 roku nawet do 800 milionów pracowników na całym świecie będzie musiało zmienić zakres obowiązków, a może nawet zawód głównie ze względu na postępującą automatyzację i rozwój technologii cyfrowych. 

Na rynku pracy, który mierzy się z niedoborem pracowników o odpowiednich kwalifikacjach nowym sposobem ich zdobycie jest umiejętnie wdrażany reskilling, czyli zdobywanie nowych kwalifikacji, a więc jest to proces, w ramach którego pracownik może przebranżowić się i zająć zupełnie nowe stanowisko, na jakim wymagane są inne niż na obecnie zajmowanej posadzie umiejętności. Którego następstwem i kontynuacją jest upskilling, który wiąże się z podnoszenie kwalifikacji^[1].

Profesor Jacek Męcina z Konfederacji Lewiatan w wywiadzie dla agencji informacyjnej Newseria podkreślał, że w przyszłości proces podnoszenia czy zmiany kwalifikacji będzie permanentnym wyzwaniem.  – Ci, którzy dziś są na rynku pracy, muszą się przyzwyczaić do tego, że państwo będzie pomagać ich firmom w masowym kształceniu ustawicznym – mówił profesor^[2].

Za takim kształceniem i inwestowaniem przemawiają także czynniki ekonomiczne. Tradycyjna rekrutacja, rozmowy kwalifikacyjne i weryfikacja umiejętności i to procesy zarówno czasochłonne oraz oczywiście kapitałochłonne. Na dodatek nie dają żadnej gwarancji, że raz to dokonaliśmy właściwego wyboru, dwa wybrany kandydat – jednak nie zmieni zdania. 

Tymczasem, kiedy stawiamy na przekwalifikowanie, wspieramy zdobywanie nowych umiejętności i podnoszenie kwalifikacji, to w pierwszej kolejności uwalniamy potencjał własnych zespołów.  Hebert G. Wells pisał, że „historia ludzkości staje się coraz bardziej wyścigiem między edukacją a katastrofą”, oczywiście dziś nie mamy już na myśli tylko edukacji szkolnej.  Nie ulega wątpliwości, że umiejętności praktyczne i doświadczenie nabyte już w czasie „edukacji zawodowej” stają się ważniejsze niż formalne wykształcenie i dziś zdecydowanie pozwala to na poszerzenie puli talentów dostępnych na rynku. 

Jest o co walczyć. Według najnowszego Według Barometru Zawodów udało się wyszczególnić 29 profesji, które uważane są za zawody deficytowe. 2024 przyniósł w tej kwestii zwiększenie puli o dwa zawody, które jeszcze rok temu należały do grupy zrównoważonych. Brakuje między księgowych na samodzielnych stanowiskach, spawaczy, cieśli i dekarzy. Operatorów obrabiarek skrawających i kierowców^[3].

Perspektywy na 2024 r. to temat rzeka, do którego będziemy systematycznie wracać. W kolejnych artykułach napiszemy o tematyce nearshoringu czy friendshoringu, AI w przemyśle oraz szansach i zagrożeniach wynikających z robotyzacji i automatyzacji. Pochylimy się nad konsekwencjami gospodarczymi wojny, a także nad strategią przemysłową sektora obronnego w UE i jej możliwymi implikacjami dla Polski. 

^[1] https://rynekpracy.pl/artykuly/czym-sa-reskilling-i-upskilling

^[2] https://biznes.newseria.pl/news/wplyw-robotyzacji-na,p1696480803

^[3] Zawody deficytowe – jakie są w 2024 roku? (aleo.com)